Nie każdy wypadek będzie się kwalifikował od razu jako przestępstwo. Każdy będzie wykroczeniem – bo sprawca wypadku zawsze narusza reguły prawa drogowego. Aby mówić o przestępstwie musi się stać coś więcej…
Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
W kodeksie karnym jest cały rozdział przestępstw, które są popełniane przez uczestników ruchu. Sprawcami tych przestępstw może być prawie każdy – nawet pieszy. Obrońcy najczęściej potrzebują jednak kierowcy i to na nich skupię się w niniejszym wpisie.
Kiedy wypadek to przestępstwo?
Od razu odpowiem na pytanie z tytułu postu. Nie każdy wypadek będzie przestępstwem. Zwykła stłuczka to po prostu zdarzenie drogowe, w którym sprawca (albo sprawcy) popełnił wykroczenie drogowe. Aby sprawca wypadku miał „na karku” prokuratora, który przedstawi mu zarzuty wypadek musi być poważniejszy.
Ów powaga może polegać:
- na skutkach w postaci obrażeń ciała uczestników zdarzenia albo
- na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości.
Jeżeli którykolwiek z uczestników wypadku odniesie obrażenia ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni, wówczas sprawca wypadku odpowiada za przestępstwo z art. 177 § 1 k.k. To ciekawy typ czynu zabronionego bo o jego zastosowaniu nie decyduje zamiar sprawcy lecz powstałe skutki – których sprawca oczywiście nie chciał. Jest to więc przestępstwo popełniane nieumyślnie. Gdyby sprawca chciał wywołać rozstrój zdrowia u uczestnika zdarzenia wówczas nie mówilibyśmy o wypadku komunikacyjnym tylko o wywołaniu uszczerbku lub zabójstwie przy pomocy narzędzia jakim byłby samochód. W zależności od tego jak poważne są obrażenia przestępstwo zatem będzie miało miejsce lub nie. Gdyby np. uczestnik wypadku doznał jedynie drobnego stłuczenia – które zagoi się do 7 dni, wówczas przestępstwa nie będzie.
- Przestępstwo wypadku w których inna osoba doznała obrażeń ciała może być zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3.
- Jeżeli następstwem byłaby śmierć poszkodowanego – wówczas kara może wynieść nawet 8 lat (nie mniej niż 6 miesięcy).
- Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba bliska sprawcy, wówczas to ona zadecyduje, czy sprawca ma być ukarany. Ściganie odbywa się na jej wniosek.
Surowsza odpowiedzialność przy wypadku
Istnieją sytuacje na drodze, które powodują, że odpowiedzialność za spowodowanie wypadku jest bardzo surowa. Mowa tu o wszelkich tych zdarzeniach, gdzie sprawca nie tylko naruszył reguły ruchu drogowego ale dodatkowo:
- był w stanie nietrzeźwości
- był pod wpływem środka odurzającego
- uciekł z miejsca wypadku
- spożywał alkohol lub środek odurzający po wypadku
Gdy sprawcy wypadku dotyczą ww. okoliczności, wówczas jego odpowiedzialność jest dużo surowsza. W zakresie kary pozbawienia wolności grozi mu kara:
- od 2 mc do 4,5 roku w przypadku uszczerbku powyżej 7 dni
- od 3 lat do 12 lat w przypadku ciężkiego uszczerbku
- od 5 rok do 20 lat w przypadku skutku śmiertelnego
Nietrzeźwość jest przestępstwem nawet bez wypadku
Kierowca, który siada za kierownicę w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego popełnia przestępstwo niezależnie od tego czy dojdzie do wypadku. Skutek nie ma tu żadnego znaczenia. Kierowanie pojazdu w tym stanie jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3, a dla recydywistów nawet do lat 5.
Dodatkowe dolegliwości
Wypadek, który jest przestępstwem może wywołać dodatkowe – prócz kary – dolegliwości w postaci:
- zakazu prowadzenia pojazdów
- świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej
- Przepadku
- naprawienia szkody
- zadośćuczynienia