Gdy doszło do popełnienia przestępstwa i jest jasne jak słońce, że popełnił je mój Klient nasza linia obrony często skupia się nie na tym, aby uniewinnić, lecz aby uzyskać jak najłagodniejszy wymiar kary. Często celem jest warunkowe zawieszenie wykonania kary – potocznie nazywane zawiasami.
Kiedy możliwe jest warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności?
Kara pozbawienia wolności może być zawieszona tylko wówczas, gdy jej wymiar nie przekracza jednego roku. Tak jest już od ponad 10 lat. Wcześniej, karę można było zawiesić jeżeli nie przekraczała 2 lat. W bieżących sprawach nadal niekiedy udaje się zawiesić kary wyższe, niż jeden rok właśnie na podstawie starych przepisów. Jeżeli przestępstwo zostało popełnione w czasie, gdy możliwe było zawieszenie dłuższej kary, wówczas Sąd stosując przepisy korzystniejsze dla sprawcy, może zastosować stare przepisy.
Na warunkowe zawieszenie może liczyć sprawca, który w chwili popełniania przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności. Najogólniej rzecz ujmując chodzi o brak poważnej przeszłości kryminalnej sprawcy, w chwili dokonywania przestępstwa. Drobne skazania, za które orzeczono karę grzywny czy ograniczenia wolności nie będą przeszkodą do zastosowania warunkowego zawieszenia. Sąd nie powinien także brać pod uwagę kar nieprawomocnie orzeczonych oraz zatartych. Warto jednak dodać, że Sąd może – a nie musi – zastosować zawieszenia. Kryminalna przeszłość sprawcy, pomimo braku formalnych przeszkód, może zawarzyć na orzeczeniu kary bezwarunkowej.
Zawieszenie kary Sąd orzeknie tylko wówczas gdy uzna, że taka kara będzie wystarczająca. Oznacza to, że sprawca otrzyma sprawiedliwą dolegliwość i w ten sposób nie powróci do przestępstwa.
O zastosowaniu warunkowego zawieszenia – o ile formalnie wszystko się zgadza – decydują osobiste przymioty sprawcy. To jak żył przed przestępstwem i jak się zachował po jego popełnieniu.
Okres próby
Warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności zawsze odbywa się na pewien okres. Jest to okres próby sprawcy. Istotą okresu próbnego jest sprawdzenie czy sprawca będzie przestrzegał porządku prawnego. Jeżeli skazany nie zda tego testu – ponownie popełni przestępstwo albo nie wywiązuje się z nałożonych na niego zakazów, nakazów, środków karnych, kompensacyjnych -wówczas Sąd może (a niekiedy musi) odwiesić wykonanie kary.
Okresy próby, co do zasady są ustalane w wymiarze od 1 do 3 lat. A przy sprawcach małoletnich i „przemocowych” na okres od 2 do 5 lat.
Obowiązki przy zawiasach
Jeżeli Sąd zdecyduje się na zawieszenie kary pozbawienia wolności zazwyczaj orzeka dodatkowe obowiązki. Mogą to być:
- obowiązek informowania sądu lub kuratora o przebiegu próby
- przeproszenie pokrzywdzonego
- wykonywanie obowiązku alimentacyjnego
- obowiązek pracy, nauki,
- zakaz stosowania używek
- terapia
- zakaz przebywania w określonych miejscach lub środowiskach
- zakaz kontaktowania z określonymi osobami, najczęściej z pokrzywdzonym
- nakaz opuszczenia lokalu
Sąd może zastosować także inne nakazy i zakazy, uzależnione od konkretnych potrzeb pokrzywdzonego lub sprawcy.
Zawieszając karę pozbawienia wolność Sąd niemal zawsze oddaje skazanego pod dozór kuratora. To kurator czuwa nad przebiegiem okresu próby i informuje Sąd, jeżeli skazany nie chce z nim współpracować.
